سیاره طوطی سانان

طوطی برزیلی از نژادهای کوچک طوطی به شمار می‌رود که البته نگهداری از آن به عنوان حیوان خانگی طرفداران بسیاری دارد. پرنده‌ای کنجکاو و پر تحرک است و همان طور که از نام او پیداست (نام انگلیسی این پرنده Lovebird می‌باشد) به خاطر پیوند عاشقانه و محکمی‌که با جفت خود می‌سازد شناخته می‌شود.

نام اصلی طوطی برزیلی، Love Bird و به معنی مرغ عشق هست و در ایران نام آن‌ها به اشتباه روی باجریگار (Budgerigar) گذاشته شده است!

• رنگ: آبی، سبز، نارنجی، زرد
• اندازه: کوچک
• طول عمر: تا 20 سال
• وضعیت تعامل: اجتماعی

طوطی برزیلی 9 نژاد مختلف دارد که همگی به طبقه آگاپورنیس (Agapornis) تعلق دارند، گرچه تنها چند نژاد خاص به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شوند که عبارتند از: طوطی برزیلی صورت هلویی (Peach-faced)، نقاب‌دار (Masked) و فیشر (Fischer). طوطی برزیلی به خاطر پیوند عاطفی عمیقی که با جفت خود برقرار می‌کند به این نام (Lovebird) خوانده می‌شود. اندازه این پرنده از حدود 12.5 تا 16.5 سانتی‌متر متغیر است، که باعث شده جزء کوچک‌ترین نژادهای طوطی قرار گیرند. طوطی برزیلی، بر خلاف مرغ عشق‌ها (Budgerigar) که دم‌های بلند دارند، از یک دم کوتاه و پهن برخوردار است و همچنین جثه عریض‌تری دارد.

نژاد طوطی برزیلی به گونه‌های دارای حلقه سفید دور چشم – نقاب‌دار یا یقه زرد (A. personatus)، فیشر (A. fischeri)، گونه سیاه (A. nigrigenis)، نیاسا یا لیلیان (A. lilianae) و گونه‌های فاقد حلقه دور چشم – صورت‌هلویی یا صورت صورتی (A. roseicollis)، بال‌سیاه یا آبیسینیان (A. pullarius)، کله‌قرمز یا صورت قرمز (A. pullarius)، ماداگاسکار یا کله خاکستری (A. canus) و یقه سیاه یا سوئیندرن (A. swindernianus) تقسیم می‌شود. برخی از گونه‌‌ها رنگ‌های متنوعی دارند که از طریق اصلاح نژاد گزینشی ایجاد شده‌اند.

در حیات وحش، طوطی‌های برزیلی در دسته‌های کوچک زندگی می‌کنند و میوه، سبزیجات، علف و دانه می‌خورند. گونه آبیسینیان یا بال سیاه یک رژیم غذایی خاص دارد که شامل انجیر محلی است؛ به همین دلیل، کمتر در اسارت نگه داشته می‌شوند.

زادگاه – زیستگاه طبیعی

بیشتر گونه‌های طوطی برزیلی، بومیِ آفریقا هستند (برخلاف برداشتی که ما از اسم فارسی این پرنده داریم!). گونه ماداگاسکار (سر خاکستری) یک استثناء است که بومی‌جزیره ماداگاسکار می‌باشد.

از بین 9 گونه طوطی برزیلی، 6 گونه توسط اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی به عنوان گونه‌های دارای حاشیه امن معرفی شده‌اند. با این حال، 3 گونه در معرض خطر هستند. گونه فیشر و نیاسا نزدیک به خطر هستند. طوطی برزیلی “گونه سیاه” بیش از همه در معرض خطر است. این پرنده‌ها به عنوان یک گونه آسیب‌پذیر شناخته می‌شوند که تنها یک مرحله با “در خطر انقراض” فاصله دارند.

مراقبت و تغذیه

طوطی برزیلی مانند بیشتر پرندگان فعالیت بدنی را دوست دارد؛ بنابراین، باید بزرگ‌ترین قفسی را که می‌توانید برایش بخرید. اگر این پرنده در قفس کوچکی زندگی کند و از آزادی عمل کافی برخوردار نباشد، عصبی شده و به خود آسیب می‌زند. فراهم کردن اسباب‌بازی برای این طوطی‌های فعال یک امر ضروری است. توجه داشته باشید که طوطی برزیلی قدرت جوندگی بالایی دارد، بنابراین اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که در صورت جویده شدن، به پرنده آسیبی نرسانند. با مراقبت مناسب و تنظیم یک رژیم غذایی متعادل، 12 تا 15 سال یا حتی بیشتر زندگی خواهد کرد.

تغذیه خوب برای طوطی برزیلی مانند خیلی از پرنده‌های دیگر به معنی ایجاد تعادل است. یک رژیم غذایی متعادل مواد مغذی ضروری را فراهم می‌کند: آب، پروتئین، کربوهیدرات و فیبر، لیپیدها، مواد معدنی و ویتامین‌ها. رژیم غذایی که فقط شامل دانه باشد، باعث سوء تغذیه شده ومشکلات زیادی را ایجاد خواهد کرد. بهترین رژیم یک رژیم غذایی فرموله‌شده است که مواد مغذی ضروری را شامل می‌شود و به پرنده اجازه نمی‌دهد دانه‌های مورد علاقه‌اش را جدا کند و به میل خود غذا بخورد. تنوع برای پرنده‌ها حائز اهمیت است، بنابراین بهتر است رژیم غذایی فرموله‌شده را با سبزیجات، میوه و غذاهای بدون سس و چاشنی تکمیل کنید. غذاهایی را که باید از آنها پرهیز کنید بشناسید و قبل از دادن یک غذای جدید به طوطی حتما با دامپزشک خود مشورت نمایید.

شخصیت و رفتار

طوطی برزیلی شاید کوچک باشد، اما یک پرنده جسور و کنجکاو است و دائما جنب و جوش دارد. شکی نیست که هر طوطی برزیلی با جفت خود پیوند عمیق عاطفی برقرار می‌کند. با این حال، باید بدانید وقتی جفت می‌شوند ممکن است دیگر به انسان توجه نکنند، چرا که تمام توجه آنان معطوف به یکدیگر است. یک طوطی برزیلی تنها، به تعامل اجتماعی با افراد مختلف در طول زندگی‌اش نیاز دارد. آن‌ها دوست دارند شلوغ‌کاری کنند و اسباب‌بازی‌های خود را بجوند. یک طوطی برزیلی ماده ممکن است نسبت به قلمرو خود (قفس) حالت دفاعی بگیرد.

گفتار و صدا

طوطی کوتوله یک پرنده پر سر و صدا است و در تمام طول روز آواز می‌خواند و سوت می‌زند. با این حال در اوایل صبح و غروب پر سر و صداتر هستند.

با حجم صدایی که این پرنده تولید می‌کند، ممکن است فکر کنید که او واقعا حرف می‌زند. با این حال طوطی کوتوله معمولا آنطور که انتظار دارید حرف نمی‌زند. آن‌ها با یکدیگر صحبت می‌کنند، اما با انسان‌ها حرفی ندارند.

با اینکه به خاطر حرف زدن شناخته نمی‌شوند، آواز خواندن‌شان از بسیاری از طوطی‌های خانگی دلپذیرتر است.

هرچه تعداد پرنده در دسته آنان بیشتر شود، به همان نسبت میزان صدای تولیدی نیز افزایش پیدا خواهد کرد. آن‌ها در طبیعت با دسته پرواز می‌کنند و دوست دارند با یکدیگر صحبت کنند.

طوطی برزیلی در معرض خطر ابتلا به کلامیدیوز (chlamydiosis)، خودزنی و سوء تغذیه قرار دارد که بر اثر یک رژیم غذایی ناسالم پدید می‌آید، مخصوصا اگر رژیم غذایی پرنده صرفا شامل دانه باشد.

خرید طوطی برزیلی

این پرنده در اکثر فروشگاه‌های حیوانات خانگی به فروش می‌رسد؛ همچنین می‌توانید از پرورش‌دهندگان معتبر خرید کنید. هزینه خرید یا پذیرفتن یک طوطی برزیلی متغیر است. جایی که از آن خرید می‌کنید، منطقه جغرافیایی، نادر بودن نژاد و دستی بودن پرنده از جمله عواملی هستند که بر قیمت خرید آن تأثیر می‌گذارند. با اینکه قیمت‌ها متفاوت است، طوطی کوتوله (برزیلی) معمولا هزینه کمتری نسبت به طوطی‌های بزرگ و کمیاب دارد. یک جستجوی اینترنتی تصادفی نشان می‌دهد که قیمت طوطی برزیلی حدودا از 300 تا 800 هزار تومان متغیر است.